มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จัดงานครบรอบ 77 ปี วันสันติภาพไทย หวังผู้คนร่วมสมัยเห็นความสำคัญของวันสันติภาพไทย รวมถึงประวัติศาสตร์การเมืองไทยได้รับการสืบสาน

วันพุธที่ 17 สิงหาคม พ.ศ.2565

     มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับสถาบันปรีดี พนมยงค์ จัดงาน “ครบรอบ 77 ปี วันสันติภาพไทย” เมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2565 เพื่อรำลึกถึงวีรกรรมของขบวนการเสรีไทย ภายใต้การนำของนายปรีดี  พนมยงค์ ที่ช่วยให้ประเทศไทยสามารถธำรงไว้ซึ่งเอกราชอธิปไตย และรอดพ้นจากการเป็นประเทศพ่ายแพ้สงคราม ในเหตุการณ์สงครามโลกครั้งที่ 2 โดยมี ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร นายกสภามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นประธานในพิธี

     ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร นายกสภามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวว่า เมื่อครั้งสงครามโลกครั้งที่ 2 ประเทศไทยได้ประกาศสันติภาพในวันที่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2488 สมัยรัฐบาลควง อภัยวงศ์ ที่มีนายปรีดี พนมยงค์ เป็นผู้สำเร็จราชการในพระองค์ และผู้นำอันดับหนึ่งของขบวนการเสรีไทย ซึ่งทำให้การประกาศสงครามต่อสหรัฐอเมริกาและอังกฤษถือเป็นโมฆะ ไม่ผูกพันกับประชาชนชาวไทย เนื่องจากการประกาศสงครามครั้งนั้นเป็นการกระทำอันผิดเจตจำนงของประชาชนชาวไทย อีกทั้งขัดต่อบทบัญญัติรัฐธรรมนูญและกฎหมายบ้านเมือง

     ทั้งนี้ แม้การประกาศสันติภาพจะไม่ได้ประกาศที่ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ แต่ทว่า มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ แห่งนี้ก็คือที่ตั้งบัญชาการของขบวนการเสรีไทย และเป็นสถานที่ฝึกยุวชนทหารที่เข้าร่วมขบวนการเสรีไทย รวมถึงการเป็นค่ายกักกันเชลย ด้วยประการเหล่านี้จึงกล่าวได้ว่า มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ตลอดจนบุคลากรของ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มีส่วนสำคัญที่ทำให้ไทย ไม่ต้องตกเป็นฝ่ายแพ้สงคราม ประเทศไทยไม่ถูกยึดครอง และดำรงความเป็นเอกราชมาจนถึงทุกวันนี้

     รศ.เกศินี วิฑูรชาติ อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวว่า สันติภาพไม่ได้หมายถึงเพียงช่วงเวลาปลอดสงครามเท่านั้น หากแต่หมายรวมถึงสภาพที่กลุ่มคนต่าง ๆ ในสังคมสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุขด้วยเช่นกัน โดยสันติภาพไม่ใช่ของฟรีที่จะได้มาง่าย ๆ เป็นสิ่งที่ต้องแลกมาด้วยบางสิ่ง กล่าวคือ ทุกคนต้องยอมที่จะยกความสงบสุขของสังคมโดยรวมเหนือประโยชน์ส่วนตน ยอมอดทนอดกลั้น และเข้าใจในความต่างของมนุษย์ด้วยกัน

     ทั้งนี้ ในสังคมประชาธิปไตยที่ถือความหลากหลายเป็นความงาม ถือความแตกต่างว่าทำให้เกิดการเติบโตและพัฒนาก้าวหน้า เราต้องเกื้อหนุนให้สันติภาพถือกำเนิดขึ้นทั้งในระดับปัจเจกชนและระดับสังคมโดยรวม ผ่านกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้อย่างมีวุฒิภาวะ วิจารณญาณ จนถักทอกลายเป็นปัญญาร่วมรวมหมู่ของสังคม

     “สำหรับโอกาสครบรอบ 77 ปี วันสันติภาพไทยนี้ ขอให้เราทุกคนตั้งมั่นที่จะอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข บนความแตกต่างหลากหลาย ยึดหลักมนุษยธรรม และขันติธรรม ไม่ใช่เพียงเพื่อหมู่ชนในรุ่นเรา หรือบรรพชนรุ่นก่อน หากยังรวมถึงอนุชนรุ่นหลังจากนี้ที่จะถือกำเนิดขึ้นในอนาคตด้วย เพื่อที่จะทำให้คำว่า ‘ชาติ’ เกิดขึ้นได้อย่างแท้จริง” รศ.เกศินี ระบุ

     นางสาวเจนิสษา แสงอรุณ นายกองค์การนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (อมธ.) กล่าวว่า ภายหลังจากรัฐบาลได้มีการกำหนดให้วันดังกล่าวของทุกปีเป็นวันสันติภาพไทย เพื่อเป็นการระลึกถึงความสำคัญ ทางมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มีการปลูกสร้างฐานแห่งความทรงจำไม่ว่าจะเป็นเสาสันติภาพที่เคยอยู่บริเวณลานปรีดี และการตั้งชื่อถนนภายในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ที่ชื่อว่าถนน “16 สิงหา” ตลอดจนการสร้างประติมากรรมบริเวณสวนประวัติศาสตร์ธรรมศาสตร์ กับการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตย ท่าพระจันทร์

     อย่างไรก็ตาม ความทรงจำและสถานที่เหล่านั้นได้ถูกลืมเลือนไปตามกาลเวลา ทั้งบทบาทของท่านผู้ประศาสน์การตลอดจนกลุ่มเสรีไทย ฉะนั้นในฐานะตัวแทนประชาคมธรรมศาสตร์และนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จึงขอร่วมรำลึกและสดุดี รวมถึงเป็นส่วนหนึ่งในการสืบสานวีรกรรมดังกล่าวให้คนรุ่นหลังสืบต่อไป

     สำหรับกิจกรรมวันงาน “ครบรอบ 77 ปี วันสันติภาพไทย” ประกอบด้วยพิธี “วางช่อดอกไม้” รำลึกถึงเสรีไทย และผู้เสียชีวิตจากสงครามโลกครั้งที่ 2 พร้อมด้วยการจัดเวที PRIDI TALKS #17 : 77 ปี วันสันติภาพไทย เสวนาวิชาการ หัวข้อ “ความคิดสันติภาพของปรีดี พนมยงค์ กับสันติภาพของโลกในปัจจุบัน” รวมถึงนำเสนองานวิจัยเสรีไทย และแนะนำหนังสือ “เตียง ศิริขันธ์ : ขบวนการเสรีไทยสกลนคร”